علل افزایش طلاق و کاهش ازدواج

دوشنبه ۱۰ مرداد ۱۳۷۹
 در خبرها آمده بود در سه ماه اول امسال 3 درصد کاهش ازدواج داشته ایم و همین طور عنوان شده بود که طلاق 13 درصد افزایش داشته است.
این در حالی است که ازدواج موقت 60 درصد افزایش داشته است. مقایسه این آمارها با یکدیگر سوالاتی را در ذهن ایجاد می کند، کم شدن روند ازدواج در جامعه و افزایش تجرد، یکی از معضلات هر جامعه ای می تواند باشد.
دکتر غلامحسین معتمدی در این خصوص می گوید: مشکلات روحی و روانی، مسایل مادی و مسایل ومشکلات اجتماعی و فرهنگی از جمله عوامل بالا رفتن آمار طلاق و پایین آمدن آمار ازدواج است.
وی می افزاید: هنگام طلاق فشارهای عصبی وارد بر روی هردو طرف زیاد است، اما در ایران به دلایل فرهنگی و اجتماعی طبعا فشارهای فراوانی بر زنان وارد خواهد شد. از طرفی به لحاظ اقتصادی و آسیب های روحی و روانی ، به دلیل ظرافت های عاطفی ، زنان دچار آسیب های بیشتری خواهند شد. در ایران به دلیل وجود طبقات اجتماعی و قومیت های متنوع مسئله طلاق به صورت خاص مطرح می شود.
این روانپزشک ادامه می دهد: وقتی یک جامعه در حال صنعتی شدن باشد و از طرفی اجتماع از لحاظ فرهنگی بالاتر رود، اشخاص از چارچوب های سنتی خارج می شوند. دیگر کلیشه های رایج که در قدیم مطرح بود مانند «با لباس سفید به خانه شوهر رفتن و با کفن خارج شدن» معنی ندارد و دیگر زنان و مردان پس از طلاق انگشت نما نخواهند شد. از سوی دیگر وقتی علایق گسترده شود، مسلما انتخاب گسترده تر خواهد شد و همراه با این مسئله علایق تغییر خواهد کرد.
وی ادامه می دهد: زمانی که قرار است ازدواج با محتوی سنتی آن از بین برود، دلیلی وجود ندارد زندگی که غیرقابل تحمل شده است، ادامه پیدا کند.
دکتر معتمدی با اشاره به این که طلاق و ازدواج دفترخانه ای نیست، اظهار می دارد: یکی از انواع طلاق، طلاق عاطفی است، این نوع طلاق زمانی اتفاق می افتد که زن و مرد به دلایل مختلف علاقه خود را به یکدیگر از دست داده اند، اما به دلایلی چون داشتن فرزند و... با یکدیگر و فقط در یکجا زندگی می کنند. در این نوع طلاق افراد به صورت دفترخانه ای از هم جدا نمی شوند. باید به این نکته توجه داشت که ازدواج نیز مانند طلاق دفترخانه ای نیست.
این روانپزشک اظهار می دارد: اختلالات روانی و شخصیتی در زوجین عامل دیگر طلاق در جامعه است که درصد بسیار پایینی از طلاق را دربر می گیرد. اما در حالات عادی انتخاب غلط، عشق های هیجان زده و عشق هایی که مبنای واقعی ندارد، از مهمترین عوامل طلاق به حساب می آید. البته باید متذکر شد عده ای هنوز در جامعه ما سنتی ازدواج می کنند، اما سنتی زندگی نمی کنند و بقیه دوران زندگی خود را در خارج از چارچوب سنت ادامه می دهند و دیگر حفظ سنت در زندگی آنها وجود ندارد و طلاق در این نوع ازدواج زیاد است.
دکتر معتمدی در خصوص ازدواج موقت و رابطه آن با طلاق می گوید: بعضی از طبقات اجتماعی از لحاظ فکری آمادگی پذیرش چنین مسئله ای را دارند که بیشتر طبقات سنتی جامعه هستند. اما کسانی که با موازین دنیای امروز آشنا هستند قبول مسئله ازدواج موقت برای آنها بسیار دشوار است. در ایران به دلیل داشتن بافت سنتی افراد بیشتری پذیرای مسئله ازدواج موقت هستند و مطرح کردن ازدواج موقت درواقع قانونمند کردن روابط دو جنس از لحاظ حقوقی می باشد.
سیدصالح حسینی وکیل دادگستری در این باره می گوید: ازدواج و طلاق دو مقوله کاملا جدا است، شاید بتوان گفت از جمله عوامل طلاق، مشکلات اقتصادی، فرهنگی و مذهبی است وباید یادآور شد اگر اشکالات موجود در قوانین طلاق حل شود، طلاق بیشتر از اینها خواهد شد. وی در خصوص ازدواج موقت می گوید: اینکه ازدواج موقت به ثبت برسد بسیار خوب است و اگر این مسئله در جامعه به طور کامل جا بیفتد، همان طور که در شرع به آن توصیه و تاکید شده است باعث می شود تا بسیاری از مسائل و معضلات حل شود و از اشاعه فحشا و فساد جلوگیری می شود.
حسینی ادامه داد: در حال حاضر اوضاع جامعه در روابط جنسی بسیار ناخوشایند است و هرچند که بیان نمی شود، اما نمی توان آن را نادیده گرفت و متاسفانه باید گفت شیوع و رشد طلاق ، کاهش ازدواج و بالا رفتن آمار فساد و فحشا بسیار جای نگرانی دارد.
عفت همتیان وکیل دادگستری در این باره اظهار می دارد: طلاق نمی تواند علت واحدی داشته باشد. عوامی چون اوضاع بد اقتصادی، بالا رفتن توقعات خانواده ها، اعتیاد و... از جمله عوامل طلاق است.
وی می افزاید: طلاق از جمله معضلاتی است که پیامدهای بسیار بدی در جامعه دارد، زنانی که دارای فرزند هستند هیچ امنیت روحی و اقتصادی ندارند. فرزندان طلاق اصولا افرادی هستند که از لحاظ عاطفی متعادل نیستند. کودکی که فقط نزد پدر یا مادر خود زندگی می کند همیشه خلاء محبتی یکی از والدین را احساس می کند. وجود ناپدری و نامادری در زندگی افراد باعث می شود تا عقده هایی کور در زندگی افراد به وجود آورد.
همتیان در خصوص تاثیر ازدواج موقت در طلاق می گوید: زنی که با مردی زندگی می کند هرگز نمی تواند وجود همسر دیگر را در کنار شوهرش تحمل کند و 99 درصد از زنانی که شوهرانشان دارای همسری دیگر است تقاضای طلاق می کنند. از طرفی زنانی که ازدواج می کنند خصوصا در ایران بعد از طلاق دچار نوعی یاس و ناامیدی شده و نسبت به ازدواج بدبین خواهند شد. وی ادامه می دهد: اگر ازدواج موقت برای مردان بدون همسر باشد مشکل زیادی را ایجاد نمی کند و شاید تبدیل به ازدواج دائم شود اما در مورد مردانی که ازدواج کرده اند بسیار خطرناک است و باعث به هم خوردن زندگی همسر اول خواهد شد و این امر به نوعی بر روی بالا رفتن آمار طلاق تاثیر منفی خواهد گذاشت.